دکتر آخوند زاده در مصاحبه با برنامه "افق روشن"، موضوع چالشهای انتشار مقالات علمی محققان ایرانی مورد بررسی قرار داد. وی اظهار داشت: حدود ۲۰ تا ۲۵ درصد از مقالات ارسالی پژوهشگران ایرانی به مجلات معتبر به دلایل سیاسی و تحریمها رد میشوند که این مسئله تأثیر قابل توجهی بر پیشرفت علمی کشور دارد.
وی با اشاره به تبعیضهای علمی علیه محققان ایرانی، خاطرنشان کرد: با وجود این محدودیتها، در سال ۲۰۲۲ بیش از ۷۴ هزار مقاله علمی از ایران در مجلات بین المللی منتشر شده است. این آمار نشان میدهد که اگرچه تحریمها تأثیرگذار بوده اند، اما با تلاش و پشتکار میتوان بر بخشی از این موانع غلبه کرد.
این پژوهشگر به سابقه تحریمهای علمی اشاره کرد و توضیح داد: از دو دهه پیش و در دوره ریاست جمهوری بوش، محدودیتهایی برای پژوهشگران ایرانی و برخی کشورهای دیگر اعمال شد. این سیاستها تا امروز ادامه داشته و گاهی حتی ویراستاران ایرانی مجلات علمی نیز از دریافت حق الزحمه محروم میشوند.
وی به تجربه شخصی خود اشاره کرد: هنگام ارسال مقاله به برخی ناشران آمریکایی مانند وایلی، ممکن است محققان ایرانی با پیامهای خودکار مواجه شوند که ادعا میکنند نویسندگان باید وابستگی غیردولتی خود را تأیید کنند. .
این دانشمند برتر بین المللی به چالشهای دیگر از جمله مشکلات اخذ ویزا برای شرکت در کنفرانسهای علمی اشاره کرد و گفت: برخی کشورها که برای محققان ایرانی محدودیت ویزا ایجاد میکنند، به راحتی به دانشجویان ایرانی ویزای کار میدهند که نشان دهنده سیاست جذب نخبگان است.
وی با انتقاد از سکوت نهادهای بین المللی در برابر این تبعیض ها، از انتشار مقالاتی در مجلات معتبری مانند لنست و نیچر درباره این موضوع خبر داد و تأکید کرد: باید پذیرفت که استانداردهای حقوق بشری در غرب گزینشی اعمال میشود.
دیدگاه ها